PUT DO SERTIFIKACIJE ORGANSKE PROIZVODNJE
Da bi se bavio organskom proizvodnjom, proizvođač mora biti upoznat sa odredbama Zakona o organskoj proizvodnji i podzakonskim aktima- pravilnicima. Stručne savjete vezane za prilagođavanje i ispunjavanje propisanih uslova možete potražiti od službi kao što su Republička i opštinska Savjetodavna služba u biljnoj proizvodnji, Služba za selekciju stoke.
Prvi korak je upoznavanje sa zakonskim i podzakonskim aktima koje zainteresovani mogu preuzeti direktno sa linkova na ovoj stranici.
- I Zakonska regulativa
- Zakon o organskoj proizvodnji
- Pravilnik o bližim pravilima i uslovima za biljnu i stočarsku organsku proizvodnju
- Pravilnik o bližim uslovima i pravilima za preradu, pakovanje, prevoz i skladištenje organske proizvoda
- Pravilnik o obliku i sadržini oznake, načinu označavanja i sadržini deklaracije za proizvode iz organske poljoprivrede
- Pravilnik o načinu i metodologiji vršenja stručne kontrole u organskoj proizvodnji
- Standardne procedure
- Pravila sertifikacije za sakupljanje
Nakon upoznavanja sa zakonskim regulativama proizvođač se prijavljuje Sertifikacionom tijelu za vršenje kontrole i izdavanje sertifikata iz organske poljoprivrede – ,,Monteorganica“ d.o.o
II Prijava
Proizvođač koji se prijavljuje prvi put za kontrolu i sertifikaciju organske proizvodnje dužan je da prijavnu dokumentaciju dostavi lično u prostorijama sertifikacionog tijela ,,Monteorganica“ d.o.o na : adresa: ul Serdara Jola Piletića br 26, kontakt telefon : +382 (0)20 208 040; +382 (0)67 384 426, mail: [email protected].
Potrebna dokumentacija za prijavljivanje u zavisnosti od vrste proizvoda:
- Biljna proizvodnja
- Stočarska proizvodnja
- Pčelarstvo
- Sakupljanje samoniklog bilja i šumskih plodova
- Prerada u organskoj proizvodnji
Proizvođači koji su već u postupku kontrole i sertifikacije tj. koji su u Registru organskih proizvođača sertifikacionog tijela ,,Monteorganica“ d.o.o, dužni su da dostave sledeća dokumenta (poštom, putem maila ili lično):
- Biljna proizvodnja
- Stočarska proizvodnja
- Pčelarstvo
- Sakupljanje samoniklog bilja i šumskih plodova
- Prerada u organskoj proizvodnji
III Kontrola proizvođača
Prije početka prve (inicijalne) kontrole proizvođač potpisuje Ugovor o kontroli i sertifikaciji sa Sertifikacionim tijelom.
Nakon podnošenja kompletne prijavne dokumentacije kontrolor ,,Monteorganice“ d.o.o, sa proizvođačem ugovara odgovarajući termin za izvođenje inicijalne (prve) kontrole. Kontrolori Sertifikacionog tijela izlaze na teren u dogovorenom terminu i vrše kontrolu cjelokupnog gazdinstva prijavljenog proizvođača tokom koje se zapaža trenutno stanje na terenu, provjeravaju podaci iz prijava i vrši ocjena o stepenu usaglašenosti sa pravilima organske proizvodnje.
Tokom kontrole i popunjavanja Izvještaja o sertifikaciji, sledećim podacima se posvjećuje posebna pažnja:
Biljna proizvodnja
- Biljna vrsta i sorta
- Porijeklo sjemena, rasada i sadnice
- Površina zemljišta/parcele po biljnoj vrsti
- Uvid u sve lokacije proizvodnje
- Plodored (u ratarstvu)
- Paralelna proizvodnja ( na organski i konvencionalni način)
- Sredstva za zaštitu bilja i djubrivo
- Rezultati analiza zemljišta, vode i biljaka
- Procjena prinosa
- Uslovi skladištenja i sledljivost proizvoda
- Životinje koje borave na imanju
- Evidencije o proizvodnji, prodaji i korišćenju organskih proizvoda
Stočarstvo i pčelarstvo
- Vrste i rase životinja
- Način uzgoja
- Objekti za uzgoj
- Ishrana i liječenje životinja
- Postupanje sa životinjama u uzgoju
- Ispusti i pašnjaci;
- Ispaša kod pčela (vrsta bilja i lokacija)
- Vrcanje meda ( način i lokacija)
- Označavanje proizvoda
- Pakovanje i skladištenje meda
- Evidecija proizvodnje/prodaje proizvoda/životinja
Prerada u organskoj proizvodnji
- Prateći sertifikat da je proizvod organskog porijekla
- Prijemna kontrola
- Pomoćni materijali u preradi
- Receptura i izuzeće
- Sledljivost proizvoda
- Opis proizvodnih procesa i metoda
- Skladištenje organskih sirovina i finalnog proizvoda
Sakupljanje divljih biljnih vrsta i šumskih plodova
- Mapa regiona sakupljanja
- Sledljivost proizvoda
- Dozvole
- Dobra sakupljačka praksa
- Skladištenje sirovine i proizvoda
Kontrolori, zatečeno stanje i rezultate kontrole, evidentiraju u Izvještajima o kontroli na osnovu kojih se donosi odluka o sertifikaciji.
*Napomena: Proizvođač je dužan da vodi evidenciju organske proizvodnje, prema sledećim formularima:
- Evidencija organske biljne (Voćarstvo/Ratarstvo) EOBP
- Evidencija organske stočarske EOSP
- Evidencija organske pčelarske proizvodnje
IV Donošenje odluke o sertifikacionom statusu
Postupak donošenja odluke o sertifikacionom statusu proizvođača je finalna procjena i odobravanje rezultata kontrole u pogledu usaglašenosti proizvođača sa standardima organske proizvodnje. Sertifikacija je striktno odvojena od kontrole, a odluku o sertifikaciji donosi lice koje nije sprovodilo kontrolu. Ukoliko proizvođač ispunjava uslove definisane Zakonom o organskoj proizvodnji i podzakonskim aktima (pravilnicima), pproizvođaču odnosno proizvodnji se određuje status prelaznog perioda sa dužinom trajanja:
- Prelazni period za jednogodišnje kulture iznosi dvije godine.
U trećoj godini se izdaje sertifikat za organski proizvod. - Prelazni period za višegodišnje kulture iznosi tri godine.
U četvrtoj godini se izdaje sertifikat za organski proizvod. - Prelazni period u pčelarstvu iznosi minimum godinu dana.
U drugoj godini se izdaje sertifikat za organski proizvod ukoliko su zadovoljeni uslovi iz Zakona i Pravilnika.
***(Prelazni period je uslovljen zamjenom postojećeg voska, voskom iz organske proizvodnje) - Prelazni period za sakupljanje šumskih plodova i ljekovitog bilja se ne primjenjuje.
- Prelazni period u stočarstvu je uslovljen obezbjeđivanjem organske hrane za stoku.
Prelazni period, dužina trajanja i moguća skraćenja definisana su Čl. 18 Zakona o organskoj proizvodnji i Čl. 29, Čl. 30, Čl. 31 Pravilnika o bližim pravilima i uslovima za biljnu i stočarsku organsku proizvodnju.
Informacije o dodijeljenom sertifikacionom statusu proizvođač dobija u Izvještaju o sertifikaciji.
U slučaju pozitivnog Izvještaja o sertifikaciji, proizvođač je obavezan da se upiše u Registar organskih proizvođača koji vodi Minstarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja.
Prijavna dokumentacija za upis u Registar organske poljoprivrede
V Izdavanje Sertifikata – sertifikacija
,,Monteorganica“ d.o.o izdaje sertifikat proizvođačima kao potvrdu da su sproveli metode organske proizvodnje te da je proizvod, kao rezultat takve proizvodnje, organski.
Sertifikaciono tijelo izdaje sertifikate:
- Za proizvode iz prelaznog perioda –kada su metode organske proizvodnje sprovođene najmanje 1 godinu, izuzev za proizvode dobijene metodama organske stočarske proizvodnje
- Za organske prozvode – nakon punog isteka prelaznog perioda.
Nakon izdavanja Sertifikata proizvođač svoje organske proizvode / proizvode iz prelaznog perioda mora da označi kao takve! Način pozivanja na sertifikaciju i upotrebu Sertifikata definisana je u dokumentu Pravila upotrebe sertifikata P.4.
Proizvođači koji su stekli pravo na izdavanje SERTIFIKATA za proizvode navedene u Izvještaju o sertifikaciji za tekuću godinu, dužni su da dostave Sertifikacionom tijelu „Monteorganica“ doo (putem maila, PTT) :
- Izvještaj o prinosima Z.2.7 (o količini proizvoda za tržište, preradu i sopstvene potrebe)
- Dokaz o uplati takse za izdavanje sertifikata u iznosu od 20 € ( Ž.R MPRR : 832-1104-86)
- Primjer deklaracije za organske proizvode / proizvode iz prelaznog perioda koji su namjenjeni tržištu
- Podatke o načinu pakovanja, broju i jedinci mjere upakovanih proizvoda namijenjenih za tržište
VI Deklarisanje proizvoda
Deklaracija proizvoda organske proizvodnje mora da sadrži:
- Naziv (ime i prezime) proizvođača;
- Naziv proizvoda (sa prefiksom ORG,BIO, EKO ili organski, biološki, ekološki);
- Godina proizvodnje;
- Broj Rješenja pod kojim je proizvođač registrovan u MPRR (Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja) kao organski proizvođač;
- Broj Sertifikata;
- Rečenica: ,,Kontrolu organske proizvodnje izvršila “Monteorganica” d.o.o Podgorica, br. Rješenja 060-313/07-0205-55 MPŠVCG
- Logo „ORGANSKI PROIZVOD CRNE GORE“
* Logo sertifikacionog tijela “Monteorganica” d.o.o nije obavezan da stavi na deklaraciji. Ako proizvođač želi da aplicira logo ST „Monteorganica“ d.o.o prije toga mora da popuni Zahtjev za upotrebu loga i zatim dostavi sertifikacionom tijelu.
DEKLARISANJE PROIZVODA SA SERTIFIKATOM IZ PRELAZNOG PERIODA
Deklaracija proizvoda iz prelaznog perioda mora da sadrži:
- Naziv (ime i prezime) proizvođača;
- Naziv proizvoda (sa dodatkom „Iz prelaznog perioda organske proizvodnje“)
- Godina proizvodnje;
- Broj Rješenja pod kojim je proizvođač registrovan u MPRR (Ministarstvo poljoprivrede i ruralnog razvoja) kao organski proizvođač;
- Broj Sertifikata;
- Rečenica: Kontrolu organske proizvodnje izvršila “Monteorganica” d.o.o Podgorica, br. Rješenja 060-313/07-0205-55 MPŠVCG;
*Na proizvodima iz prelaznog perioda NE SMIJE da se stavlja logo „Organski proizvod Crne Gore“ kao ni Logo sertifikacionog tijela “Monteorganica” doo.